Drukuj

Przedstawiamy Państwu analizę polskiej polityki zagranicznej wykonaną w okresie 18.03-06.06.2018 przez uczestników Seminarium Analitycznego RODM.

Zastosowana metodologia (oparta o matryce spójności polskiej polityki zagranicznej) przyniosła następujące wnioski:

W obszarze bezpieczeństwa pozycja Polski najbardziej wzrosła w następującej kolejności: sojusze, siła militarna i sąsiedztwo. Decydującym wydarzeniem  w tym obszarze był zakup systemu "Wisła", który pozytywnie wpłynął na wszystkie trzy sektory oraz zrównoważył negatywne skutki opóźnienia budowy amerykańskiej bazy w Radzikowie. Istotne było także, wydalenie przez Polskę 4 rosyjskich dyplomatów, które zwiększyło udział Polski w działaniach sojuszniczych.  

W obszarze rozwoju decydującym wydarzeniami, które wpłynęły pozytywnie na pozycję Polski było wydalenie rosyjskich dyplomatów, a także paradoksalnie amerykańskie cła na stal i aluminium co wpłynęło na spójność polityki europejskiej Polski. Zakup amerykańskiego systemu "Patriot" wpłynął zaś pozytywnie na ekspansje zagraniczną. Negatywnie zaś odbiło się na nas wprowadzenie wzajemnych ceł na linii USA-EU co zmniejszyło naszą ekspansję gospodarczą. 

Najbardziej w badanym okresie wzrósł autorytet międzynarodowy Polski. Szczególnie do tego przyczyniły się objęcie przez Polskę przewodnictwa w RB ONZ i wpisanie obiektów znajdujących się na naszym terenie na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Traciliśmy na niekorzystnych rozstrzygnięciach UE dotyczących wycinki Puszczy Białowieskiej i decyzja Senatu USA o ustawie 477, co jednak nie wpłynęło na ostateczny wynik. 

Podsumowując, działania Polski na arenie międzynarodowej skutkowały zwiększeniem naszego bezpieczeństwa, wpłynęła także pozytywnie na wizerunek Polski na arenie międzynarodowej, obojętne zaś były działania w obszarze rozwoju.

 

 

* * *

 

W większości przypadków działania polskiego rządu, poprzez podejmowane decyzje, wpisują się w założenia strategii polskiej polityki zagranicznej oraz zwiększają i umacniają pozycję Polski na arenie miedzynarodowej. 

Analizując spójność polskiej polityki zagranicznej w ostatnim czasie, warto zwrócić uwagę na przeważający wpływ działań Stanów Zjednoczonych. Decyzje  władz USA mają wpływ zarówno na bezpieczeństwo jak i na rozwój państwa. 

Wydarzenia ostatnich trzech miesięcy wskazują na wzrost pozycji Polski w sojuszach w NATO oraz w strukturach europejskich. Kluczowym wydarzeniem wydaje się być podpisanie umowy na system Patriot. 

Należy zaakcentować zagrożenie zachwiania bilansu handlowego, w związku z deklaracją nałożenia ceł na aluminium oraz stal, na państwa Unii Europejskiej.

Polska, mimo związków z krajami zachodniej Europy, większą wagę przykłada do uzyskania bardziej znaczącej pozycji w Europie Środkowej niż w całej Unii Europejskiej.

W efekcie podpisania przez Prezydenta Stanów Zjednoczonych ustawy JUST Act oraz wydania przez Trybunał Sprawiedliwości UE ostatecznego wyroku w sprawie wycinki drzew w Puszczy Białowieskiej pogorszył się wizerunek Polski na arenie międzynarodowej.

 

* * *

 

Analiza matrycy spójności polskiej polityki zagranicznej wskazuje na pozytywne zmiany w większości obszarów strategicznych. Wyjątkiem jest obszar rozwoju.

W obszarze bezpieczeństwa za główny sukces można uznać podpisanie umowy na system Wisła. Znacząco wpłynął on na wzmocnienie sojuszy i zdolności obronnych. Wadą projektu są jednak wysokie koszty (10,5 mld $), które spowodują zahamowanie modernizacji armii. Innym negatywnym czynnikiem jest opóźnienie budowy bazy wojskowej USA w Radzikowie. 

W obszarze autorytetu międzynarodowego sukcesem było objęcie czasowego przewodnictwa w RB przez Polskę. Negatywnie na autorytet międzynarodowy wpłynął JUST Act podpisany przez D. Trumpa. Trudno natomiast przewidzieć długoterminowe konsekwencje tej ustawy. 

W obszarze rozwoju negatywny wpływ na Polskę ma wprowadzenie przez Stany Zjednoczone ceł na towary z Unii Europejskiej. W okresie ostatniego kwartału brakowało znaczących inicjatyw ze strony Polski. 

 

* * *

 

Notatki przygotowane przez uczestników Seminarium Analitycznego RODM, którego celem była analiza kluczowych kierunków polskiej polityki zagranicznej.

 Punktem wyjścia była m.in. lista priorytetów określonych w Strategii Polskiej Polityki Zagranicznej 2017–2021 oraz w innych dokumentach strategicznych.